Większość z nas prędzej czy później stanie się właścicielami nieruchomości – kupionej, odziedziczonej, będącej mieszkaniem, biurem czy działką. Jej użytkowanie pociąga za sobą szereg obowiązków, w tym konieczność zapłaty podatku. Wysokość opłaty zależy od rodzaju nieruchomości, jej powierzchni i stawek, które mogą różnić się w poszczególnych gminach.
Kto jest płatnikiem podatku od nieruchomości?
Właściciel nieruchomości płaci podatek z tego tytułu – to oczywiste. Obowiązek ten nie dotyczy jednak wyłącznie osób, które wejdą w posiadanie budynku, mieszkania czy działki. W myśl przepisów obejmuje on również tych, którzy nieruchomość użytkują, ale nie są jej właścicielami. Mowa o użytkownikach wieczystych i tzw. posiadaczach samoistnych nieruchomości. Zgodnie z prawem mogą oni użytkować nieruchomość tak jak robiliby to właściciele, ale nie mogą nią rozporządzać z pełną swobodą. Przepisy o podatku od nieruchomości wyodrębniają także kategorię posiadaczy zależnych, którzy dysponują nieruchomością będącą własnością skarbu państwa lub samorządu terytorialnego.
Rozdaje nieruchomości i stawki podatkowe
Nieruchomości to bardzo pojemna kategoria. Zaczynając od oczywistych, takich jak działki, mieszkania czy domy, przez budynki gospodarcze i przestrzenie użytkowe, takie jak garaże czy komórki lokatorskie, aż po grunty, w tym te znajdujące się pod wodą. W przypadku każdej nieruchomości obowiązuje inna stawka podatkowa, zazwyczaj liczona od metra kwadratowego – przepisy wyróżniają w sumie 10 stawek. Ich wysokość jest zależna nie tylko od rodzaju nieruchomości, ale też od jej przeznaczenia. Odmienne stawki dotyczą nieruchomości mieszkalnych, przeznaczonych pod działalność gospodarczą, rolną lub będących nieużytkami. Bardzo istotny z punktu widzenia wysokości podatku jest również podział na budynki i budowle. Te pierwsze zazwyczaj są opodatkowane znacznie wyżej od drugich, choć często trudno je do siebie odróżnić. Przed zakupem nieoczywistej nieruchomości warto więc sprawdzić, z jaką stawką podatku musisz się liczyć.
Jak ustala się wysokość podatku od nieruchomości?
O wysokości podatku od nieruchomości decydują dwie zmienne: jego powierzchnia i lokalna stawka podatkowa. Lokalna, ponieważ stawki określają gminy, kierując się wytycznymi z Ministerstwa Finansów, które co roku wyznacza maksymalną stawkę za dany rok. Gminy mają prawo ją obniżyć, ale nie mogą wyjść poza górny pułap. Trzeba jednak liczyć się z tym, że rok po roku stawki będą wzrastać o kilka procent, co znajdzie odzwierciedlenie w wydatkach na ten cel. Dla gruntów stawki są niższe, natomiast dla budynków lub budowli – wyższe. Przykładowo, w 2021 roku stawka podatku od 1m2 gruntu służącego prowadzeniu działalności gospodarczej wyniosła 0,99 zł, natomiast w przypadku budynku niemal 25 zł za 1m2. Z kolei budowle to jedyny rodzaj nieruchomości, w przypadku których stawka podatku liczona jest nie od powierzchni, ale od wartości, i zawsze wynosi 2 proc.